มังคุดมังคุด Garcinia mangostana L. มังคุด (ทั่วๆไป) ไม้ใหญ่ สูง 10-20 มัธยม ทรงพุ่มไม้เป็นรูปเจดีย์ มีน้ำยางสีเหลือง ใบ ผู้เดียว ออกตรงข้าม รูปรีปนขอบขนาน ปลายใบแหลม หรือ เป็นติ่ง โคนใบมนหรือแหลม ขอบใบเรียบ เนื้อใบหนา สีเขียวเข้มวาว เส้นใบเยอะแยะ ก้านใบอ้วน ยาว 18-20 มม.
สมุนไพร ดอก ออกเดี่ยวๆหรือเป็นคู่ตามปลายกิ่ง ดอกเมื่อบานกว้างโดยประมาณ 5 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงมี 4 กลีบ หนา งอเป็นกระพุ้งติดทนจนกระทั่งเป็นแผล กลีบมี 4 กลีบ สีออกเหลือง ขอบกลีบสีชมพู เกสรเพศผู้มีเยอะมากๆ ก้านเกสรเล็ก โคนก้านแบน หรือบางครั้งอาจจะเชื่อมติดกันน้อย อับเรณูไข่แกมขอบขนาน มี 2 พู รังไข่รูปไข่ ผิวเรียบ มี 5-8 ช่อง เกสรเพศเมีย ไม่มีก้าน ผล กลม เปลือกสีม่วง หนา มียางเหลือง ที่ปลายผลมียอดเกสรเพศเมียติดอยู่ แยกเป็น 4-7 แฉก ที่ขั้วผลมีกลีบเลี้ยง 4 กลีบติดอยู่ ข้างในมีเนื้อสีขาว 4-7 กลีบ รสหวาน เมล็ดมีเพียงแค่ 0-3 เมล็ด โดยมากเมล็ดลีบ
นิเวศน์วิทยา : ปลูกกันมากทางภาคใต้ แล้วก็ภาคตะวันออกเฉียงใต้ เป็นไม้ที่โตช้า ส่วนถิ่นเกิดนั้นยังไม่ทราบกระจ่าง
สรรพคุณ : ต้น ทุกส่วนของต้นเป็นยาฝาดสมานโดยเฉพาะผล ยางจากต้นเป็นยาถ่ายอย่างหนัก น้ำต้มจากเปลือกต้นและใบเป็นยาฝาดสมานอมล้างคอแก้แผลในปากรวมทั้งลดไข้ ผล คือผลไม้เรืองร้อนที่มีรสชาติเหมาะสมที่สุด เปลือกผล เปลือกผลแห้งใช้เป็นยาฝาดสมาน แก้ท้องร่วง แก้บิด ทางเดินเยี่ยวอักเสบเรื้อรัง ลดไข้ น้ำสุกเปลือกผล ใช้เป็นยากลั้วคอ รักษาแผลในปากและก็ชำระล้างแผล มีฤทธิ์ทำลายเชื้อแบคทีเรียซึ่งทำให้มีการเกิดหนองรวมทั้งต้านเชื้อราที่เป็นสาเหตุของโรคผิวหนัง แล้วก็ลดการอักเสบ ได้มีการพัฒนายาในรูปครีมผสมสารบริสุทธิ์ ที่แยกได้จากเปลือกผล เพื่อใช้รักษาแผลที่เป็นหนอง และก็สิวซึ่งเป็นผลมาจากการตำหนิดเชื้อ ตลอดจนใช้ลดร่องรอยด่างดำบนใบหน้าด้วย
Tags : สมุนไพร