สมุนไพรเขืองเขือง Leea rubra Blume เขือง (ภาคกลาง) ไม้พุ่ม ขนาดเล็กครึ่งหนึ่งไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 3 ม. หูใบเป็นปีกแคบๆกว้าง 0.3-0.5 ซม. ยาว 2-4 เซนติเมตร ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก 2 ถึง 4 ชั้น ใบย่อยมีหลายชิ้น ศูนย์กลางใบ ยาวประมาณ 5-2.5 เซนติเมตร ใบย่อยรูปไข่ ถึงรูปขอบขนานปนรูปไข่ กว้าง 1.5-4 ซม. ยาว 4-8 ซม. ปลายใบแหลมถึงเรียวแหลมสั้นๆโคนใบกลมถึงแหลม ขอบของใบจะมนๆถึงจักแบบฟันเลื่อยตื้นๆเนื้อใบบางแล้วก็เหนียวคล้ายแผ่นกระดาษ หมดจด หรืออาจจะมีขนน้อยตามเส้นใบ เส้นใบมี 5-10 คู่ อาจมีขนนิดหน่อย ก้านใบย่อยยาว 2-5 มม. มักมีปีก ก้านใบประกอบยาว 2-8 ซม.
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพร[/url] ดอก ออกเป็นช่อแน่น ยาว 8-14 เซนติเมตร มีขนสีสนิมปกคลุม ริ้วแต่งแต้มสามเหลี่ยม มองเห็นไม่ชัด ก้านช่อดอกยาว 3-8 ซม. แตกกิ่งก้านสาขาเยอะมาก กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็นแฉกแหลม 5 แฉก ยาว 2-2.5 มิลลิเมตร หมดจด กลีบดอกไม้โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาว 2-3 มิลลิเมตร ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ยาว 1.5-2.5 มม. เกสรเพศผู้มี 5 อัน ติดอยู่กับหลอดเกสรเพศผู้ ยาว 1.2-2 มม. รังไข่ 1 อัน มี 4-6 ช่อง ก้านเกสรเพศเมียยาว 1-2 มม. ผล เส้นผ่าศูนย์กลาง 8-10 มิลลิเมตร สีแดงเข้ม มี 6 เม็ด
นิเวศน์วิทยา : ขึ้นในป่าดงดิบแล้ง ตามท้องทุ่งและป่าละเมาะทั่วๆไปคุณประโยชน์ : ราก ตำเป็นยาพอกโดยผสมกับอาร์เซนิคขาว แก้โรคโรคกุฏฐังแล้วก็ดื่มน้ำยางจากต้นไปพร้อมเพียงกัน น้ำสุกราก เป็นยาบำรุงธาตุและแก้เจ็บท้อง ใบรวมทั้งราก ต้มน้ำดื่มเพื่อช่วยทำให้แผลหายเร็วขึ้น ต้น ยาชงจากต้นกินแก้บิด ผล รับประทานแก้บิดและแก้โรคกุฏฐัง เมล็ด ผสมกับน้ำเชื่อม รับประทานเป็นยาขับพยาธิ แม้กระนั้นจะมีลักษณะมึนเมานิดหน่อย
