สมุนไพรงาขี้ม้อนงาขี้ม้อน Perilla frutescens (L.) Brittonบางถิ่นเรียก งาขี้ม้อน (ภาคเหนือ) งามน (งู-แม่ฮ่องสอน) แง (กาญจนบุรี) นอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) น่อง (กะเหรี่ยง-จังหวัดกาญจนบุรี)ไม้ล้มลุก ตั้งชัน สูง 50-150 ซม. ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยมมนๆระหว่างเหลี่ยมเป็นร่อง แตกกิ่งก้านสาขา มีกลิ่นหอมยวนใจ มีขนยาวละเอียดสีขาวปกคลุมหนาแน่น เมื่อโตสุดกำลัง ที่โคนต้นสะอาด ส่วนโคนต้นรวมทั้งโคนกิ่งแข็ง
สมุนไพร ใบ ผู้เดียว ออกตรงข้าม รูปไข่หรือกลม กว้าง 2-8 เซนติเมตร ยาว 3-9.5 เซนติเมตร ปลายใบเรียวแหลมหรือแหลมเป็นติ่งยาว โคนใบกลม ป้าน หรือ ตัด ขอบใบจักแบบฟันเลื่อย สีเขียวอ่อน ด้านล่างสีอ่อนกว่าข้างบน มีขนทั้งสองด้าน ตามเส้นใบมีขนหนาแน่น ข้างล่างมีต่อมน้ำมัน ก้านใบยาว 10-45 มิลลิเมตร มีขนยาวหนาแน่น ดอก ออกเป็นช่อกระจะ ตามง่ามใบและก็ที่ยอด ริ้วแต่งแต้มดอกย่อย รูปไข่ กว้าง 2.5-3.2 มม. ยาว 3-4 มิลลิเมตร ไม่มีก้าน โคนริ้วตกแต่งกลมกว้าง ขอบเรียบ มีขน ปลายเรียวแหลม ก้านดอกย่อยยาวประมาณ 1.5 มม. มีขนสีขาวปกคลุมหนาแน่น กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันเป็นรูประฆัง ยาวโดยประมาณ 2 มิลลิเมตร ปลายแยกเป็นแฉกแหลม 5 แฉก แฉกกึ่งกลางข้างบนสั้นกว่าแฉกอื่นๆมีเส้นตามแนวยาว 10 เส้น ด้านนอกมีขนและมีต่อมน้ำมัน ด้านในมีขนยาวเรียงเป็นวงรอบปากหลอด เมื่อดอกเจริญก้าวหน้าไปสำเร็จแล้ว กลีบเลี้ยงจะใหญ่ขึ้น กลีบสีขาว เชื่อมชิดกันเป็นหลอดทรงกระบอก ปลายแยกเป็นปาก ยาว 3.5-4 มิลลิเมตร ภายนอกมีขน ด้านในมีขนเรียงเป็นวงอยู่กึ่งกลางหลอด ปากบนปลายเว้าเล็กน้อย ปากล่างมี 3 หยัก ปลายมนหยักกึ่งกลางใหญ่กว่าหยักอื่นๆและก็เฉพาะหยักนี้ภายในมีขน เวลาดอกบานกลีบนี้จะกางออก เกสรเพศผู้มี 4 อัน เรียงเป็นคู่ คู่บนสั้นกว่าคู่ด้านล่างบางส่วน ก้านเกสรหมดจด อับเรณูมี 2 พู ข้างบนติดกัน ข้างล่างกางออก จานดอกเห็ดชัด รังไข่ยาวราวๆ 3 มม. มีพูกลมๆ4 พู ก้านเกสรเพศเมีย ยาว 2.6-3 มม. ปลายแยกเป็น 2 แฉก ไม่มีขน ผล รูปไข่กลับ ขนาดเล็ก ยาวราวๆ2 มิลลิเมตร แข็ง สีน้ำตาล หรือสีเทา มีลายรูปตาข่าย
นิเวศน์วิทยา : มีปลูกทางภาคเหนือของประเทศไทยสรรพคุณ : ใบ และยอดอ่อน ใช้แต่งรสอาหาร แก้ไอ แก้หวัดและช่วยสำหรับการย่อย เม็ด น้ำมันสกัดจากเม็ดใช้ทำอาหารได้ รับประทานเป็นยาชูกำลัง ทำให้ร่างกายอบอุ่นและก็แก้ท้องผูก
