[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพรขานาง[/url][/size][/b]
ขานาง Homalium tomentosum (Vent.) Benth.บางถิ่นเรียกว่า ขานาง (ภาคกึ่งกลาง จังหวัดเชียงใหม่ จันทบุรี) ขางนาง ขานาง (ภาคกึ่งกลาง) ค่านาง วัวด (จังหวัดระยอง) ช้างเผือกหลวง (จังหวัดเชียงใหม่) แซพลู้ (กะเหรี่ยง-จังหวัดกาญจนบุรี) ปะหง่าง (ราชบุรี) เปลือย (จังหวัดกาญจนบุรี) เปื่อยยุ่ยขานาง เปื๋อยนาง (อุตรดิตถ์) เปื๋อยค่างไห้ (จังหวัดลำปาง) ลิงขอคืนดี (นครราชสีมา) แลนไฮ้ (ลาว-แม่สอด)
ต้นไม้ ขนาดกึ่งกลางถึงขนาดใหญ่ ผลัดใบ 15-30 ม. ลำต้นกลมตรง เปลือกลางเรียบ สีขาวหรือสีเทาอ่อน ที่โคนต้นมีพูพอน ใบ ผู้เดียว ออกเวียนสลับกับช่วงท้ายๆกิ่ง รูปไข่กลับ ถึงรูปไข่กลับปนขอบขนาน กว้าง 4-7 เซนติเมตร ยาว 10-15 ซม. ปลายใบกลมมน หรือ เป็นติ่งแหลม โคนสอบแคบ โคนสุดมน ขอบใบจักมนตื้นรวมทั้งห่างๆด้านล่างมีขนสากหนาแน่น เส้นใบมีโดยประมาณ 12 คู่ แทบขนานกัน ก้านใบอ้วนสั้น ยาว 1-3 ซม. ดอก เล็ก สีเขียว ออกเป็นช่อยาวตามง่ามใบ
สมุนไพร ช่อดอกยาว 10-35 ซม. ห้อยลง ไม่มีก้านดอก ติดเป็นกลุ่มๆเวียนกันบนแกนดอกกลุ่มละ 2-3 ดอก เป็นดอกสมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยงเชื่อมกันเป็นรูปกรวย มีขน ปลายแยกเป็น 5-6 แฉก กลีบติดอยู่ในท่อกลีบเลี้ยง กลีบดอกแต่ละกลีบจะมีเกสรเพศผู้ติดอยู่ ก้านเกสรยาวประมาณ 2 มม. รังไข่มี 1 ช่อง ฝาผนังรังไข่ใกล้กับผนังด้านในของท่อกลีบเลี้ยง ก้านเกสรเพศเมียมี 2-3 อัน แยกจากกัน หรือ ชิดกันเพียงเล็กน้อยที่โคนก้าน ผล เล็ก ยาวราวๆ 3 มม. เป็นชนิดผลแห้งแก่ไม่แตก ภายในมีเพียงแค่ 1 เม็ด
นิเวศน์วิทยา: ขึ้นตามป่าเบญจพรรณทั่วไป ความสูง 50-300 ม.
สรรพคุณ : ราก น้ำสุกรากเป็นยาฝาดสมาน
