สมุนไพรโลดทะนงโลดทะนง Trigonostemon reidioides (Kurz) Craibชื่อพ้อง Baliospermum reedioides Kurz.บางถิ่นเรียกว่า โลดทะนง (จังหวัดราชบุรี จังหวัดปราจีนบุรี ตราด) อาหารเย็นเนิน (ราชบุรี ประจวบคีรีขันธ์) ดู่เบี้ย ดู่เตี้ย (เพชรบุรี) ทะนง รักทะนง (จังหวัดนครราชสีมา) ทะนงแดง (จังหวัดประจวบคีรีขันธ์) นางแซง (อุบลราชธานี) โลดทะนงแดง (บุรีรัมย์) หนาดคำ (เหนือ) หัวยาอาหารเย็นเนิน (จังหวัดราชบุรี).
ไม้พุ่ม ขนาดเล็ก สูง 0.5-1.5 มัธยม มีขนปกคลุมหนานแน่นทั่วไป. ใบ ลำพัง เรียงสลับกน รูปขอบขนาน แคบบ้างกว้างบ้าง หรือ กว้าง 2-4 เซนติเมตร ยาว 7-12 ซม.; ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ โคนใบกลม หรือ มน เส้นใบมี 5-7 คู่ ด้านล่างนูน มีขนอีกทั้ง 2 ด้าน ด้านบนค่อนข้างจะสาก ด้านล่างขนยาว นุ่มและหนาแน่นกว่าด้านบน ที่ฐานใบมีต่อมเล็กๆ2 ต่อม ก้านใบยาว 10-15 มิลลิเมตร มีขน. ดอก สีขาว ชมพู ม่วงเข้ม หรือ แทบดำ ออกเป็นช่อตามง่ามใบ และตามกิ่ง ดอกเพศผู้ และดอกเพศเมียเกิดบนต้นเดียวกัน. ดอกเพศผู้ ดอกตูมกลม กลีบรองกลีบ 5 กลีบ รูปไข่กลับ ด้านนอกมีขน กลีบดอก 5 กลีบ รูปไข่กลับ ไม่มีขน เกสรผู้ 3 อัน ก้านเกสรติดกัน อับเรณูรูปกลม ฐานดอกขอบเป็นคลื่น. ดอกเพศเมีย
สมุนไพร ดอกตูมรูปไข่ กลีบรองกลีบ 5 กลีบ รูปไข่ปลายมน กว้างราว 1.5 มิลลิเมตร ยาวประมาณ 3 มม. ด้านนอกมีขน กลีบดอกไม้รูปไข่ กว้างประมาณ 2 มิลลิเมตร ยาว 3 มม. รังไข่รูปไข่ มีขน ท่อรังไข่สั้น มี 3 อัน ปลายท่อใหญ่ ปลายสุดหยักเว้าเล็กน้อย ฐานดอกขอบไม่เป็นคลื่น. ผล มี 3 พู เส้นผ่าศูนย์กลางราวๆ 12 มิลลิเมตร มีขนปกคลุมหนานแน่น ก้านผลยาวราวๆ 15 มม. เม็ด รูปออกจะกลม หรือ รูปไข่ปนสามเหลี่ยม ยาวโดยประมาณ 5-6 มม. สีออกเหลือง ผิวเรียบ.
นิเวศน์วิทยา: ขึ้นทั่วไปในที่ดินคละเคล้าทราย ในป่าสัก แล้วก็มีกลาดเกลื่อนในป่าเบญจพรรณแล้ง เหนือระดับน้ำทะเลไม่เกิน 450 ม.
คุณประโยชน์ : ราก รสร้อน ฝนกินเพื่อทำให้คลื่นไส้ ทำให้ท้องเสีย ใช้ทำลายพิษรับประทานยาเบื่อเมา แก้โรคหืด ใช้ภายนอกฝนทาเป็นยาเกลื่อนฝี แก้ฟกช้ำดำเขียว กลยุทธ์บวม รับประทานเป็นยาคุมกำเนิด
